-
कळस … आस्वादात्मक समीक्षा – KALAS
पुनीत या समकालीन मराठी जैन कथासंग्रहातील ‘ कळस ‘ या कथेचा काळ पाऊणशे ते शंभर वर्षांपूर्वीचा आहे. म्हणजे अगदी विसाव्या शतकाच्या सुरुवातीचा हा काळ असावा. कथेला त्या वेळच्या महाराष्ट्रातील नांदणी, फलटण, नातेपुते, वाल्हे, दहिगाव या गावांची पार्श्वभूमी लाभलेली आहे. श्रेणिक अन्नदाते हे कथालेखक असले तरी त्यांचा मूळ पिंड पत्रकारितेचा आहे. त्यांच्या लेखनाच्या प्रारंभीच्या काळात विविध…
-
श्रावण या ललित कथेचा पुराणकथेच्या आधारे तुलनात्मक अभ्यास – SHRAAVAN
श्रावण या ललित कथेचा पुराणकथेच्या आधारे तुलनात्मक अभ्यास ….. श्री सिद्धचक्र विधान मंडळाच्या संदर्भात आदर्श स्त्री पतिसेवा परायण मैनासुंदरीची एक कथा आपल्या जैन पुराणकथांमध्ये आहे. ही कथा काही जैन तत्वे वाचकांच्या मनावर बिंबवण्यासाठी एक सुंदर कथा आहे असे मानले जाते आणि तशी ती आहेच. ज्या काळात ती रचली गेली त्या काळात त्या काळच्या समाजाला ती…
-
इच्छापत्र( आस्वादात्मक समीक्षा ) – ICHHAAPATRA
इच्छापत्र – संवादातून व्यक्तिचित्रण घडवणारी कथा इच्छापत्र ही ‘व्रती'(समकालीन मराठी जैन कथासंग्रह भाग ४) या संग्रहातील प्राचार्य डी.डी. मगदूम यांची कथा आहे. या कथेत भीमू ऐनापुरे या व्यक्तीच्या व इतर संबंधित व्यक्तींच्या आयुष्यातील १०-१२ वर्षाच्या कालावधीतील घटनापट पाहायला मिळतो. कथा जसजशी पुढे जाते तसतसे भीमू ऐनापुरेच्या व्यक्तिचित्रणात भरत जाणारे रंग पहावयास मिळतात. या कथेचा नायक…
-
भरडलेले अश्रू आस्वादात्मक समीक्षा- BHARADALELE ASHROO
भरडलेले अश्रू ….ललित कथा आस्वादात्मक समीक्षा ललित साहित्य ही एक कला आहे. यासाठीच मराठी जैन ललित साहित्याचा शोध बोध घेताना तो कलात्मक दृष्टीने करून घ्यायला हवा. त्यातल्या जैन या शब्दाचा म्हणजे जैनत्वाचा विचारसुद्धा कलात्मकतेनेच व्हायला हवा. भारतीय परंपरेची मुळे जशी कृषी संस्कृतीत ग्रामोद्योगात आहेत तशीच ती भारतातल्या प्राचीन धर्मसंस्कृतीत देखील आहेत. अलीकडच्या काळात ग्रामीण, दलित,…
-
उदो उदो – UDO UDO
इकडे तिकडे वरती खाली फक्त स्वतःचा उदो उदो दडून मी पण करते आहे मस्त स्वतःचा उदो उदो उदे उदे मी उदे उदे तू उदे उदे घन करिताती गर्जत वर्षत होण्यासाठी स्वस्त स्वतःचा उदो उदो वेठी धरण्या वळण लावण्या कीर्ती मिळण्या बरा पडे चुका लपविण्या शासन करण्या सक्त स्वतःचा उदो उदो पुन्हा उगवती पुन्हा तळपती मध्यान्हीच्या…
-
काजळ – KAAJAL
नागिण कृष्णा चिद्घनचपला लखलखणारी एक गुलछडी निशिगंधेची दरवळणारी मिणमिणत्या पणतीसम तेवत तेल संपता काजळ होण्या कू नयनातिल काजळणारी नयन जलाशय तुडुंब भरता काठ सोडुनी खडकांमधुनी निर्झरबाला खळखळणारी मुक्त व्हावया अधरांमधुनी शीळ घालुनी लहर हवेची श्वासामधुनी सळसळणारी देहाग्नीच्या भट्टीमध्ये तपवुन तापुन हृदयामधल्या शुद्धात्म्यासह झळझळणारी
-
कन्यादान – KANYAA DAAN
लग्नविधीतिल शब्द खटकतो कन्यादान कन्या म्हणजे वस्तू नाही आत्मा जाण हात असावा हातामध्ये कशास गाठ विसरुन ओट्यांची गाठोडी व्हावे गान स्वतंत्रता आत्म्यांची जाणुन द्यावी साथ परंपरेतिल अस्सल जपण्या यावे भान मैत्री प्रीती दोन जिवांची वाढायास कर्तृत्वाने वाढो दोन्ही घरची शान प्रत्यंचा धनुराची ताणुन धरता नेम मुक्तिपथावर ऊर्ध्वगतीने जातो बाण