तम म्हणजे पुदगल द्रव्याचा सप्तम पर्याय तम म्हणजे काळा काळा अंधकार घन होय अष्टम पर्यायी छाया ती दो प्रकाराची तदवर्णपरिणत अन प्रतिबिंब उपप्रकाराची दिसे रंग रुप जसे तसे ते तदवर्णपरिणत केवळ छाया उन्हात पडते ते म्हण प्रतिबिंब पुदगल द्रव्याचा आतप हा नववा पर्याय सूर्य प्रकाशालाही म्हणती आतप वा ऊन चंद्राचा जो प्रकाश शीतल उद्योत आहे…

पुदगल द्रव्याचा जाणू पंचम पर्याय नाम तयाचे संस्थानं वाच पुढे काय संस्थानाचे नाव दुजे आहे आकार आकाराने होत असे रूपे साकार इत्थं लक्षण संस्थाना म्हणती पहिला प अनित्य लक्षण संस्थान प्रकार दुसरा दु लांब रुंद गोल कोनयुत कितीक आकार वर्णन करण्या सहजपणे होती साकार मेघ नभातिल बाष्पाचे नियमित ना रूप अशक्य करणे वर्णनही अनियमितच रूप…

स्थूलपणा पुदगल द्रव्याचा चौथा पर्याय सूक्ष्मपणासम ढोबळ त्यातिल प्रकार दो जाण सर्वांमध्ये अधिक स्थूल जो समस्त जगतात जगास व्यापे पूर्ण असा जो तोच महास्कंध आंब्याहुनही स्थूल खरबूज त्याहुन टरबूज टरबूजाहुन स्थूल शोधण्या आपेक्षिक स्थूल महास्कंध अन आपेक्षिक हे विभाग दो जाण स्थूलपणाला जाणायाला उपयोगी फार २५ मात्रा

सूक्ष्मपणा पर्याय तिसरा पुदगल द्रव्याचा सूक्ष्मपणाचे प्रकार दोन समजुन घे त्यांना सर्वात सूक्ष्म बघ परमाणू उदाहरण हेच प्रकार पहिला हाच असे ना कसलाही पेच दुजा असे आपेक्षिक सूक्ष्म अपेक्षेने जाण अपेक्षेस तू नच म्हण तुलना हा तर स्याद्वाद पेरूहुनही सूक्ष्म चेरी चेरीहुन ओवा ओव्याहुनही सूक्ष्म त्याला जलद जलद शोधा पुदगल द्रव्याच्या तिसऱ्या पर्यायाला जाण पुदगल…

पुदगल द्रव्याच्या पर्यायी असती एकुण दहा त्यातिल दुसऱ्या पर्यायीला म्हणती बंध पहा स्वाभाविक प्रायोगिक हे बंधाचे दो विभाग वैस्रसिक हे स्वाभाविकचे आहे दुसरे नाव वीज ढग नि इंद्रधनु वैस्रसिक बंधात येतात पुरुष प्रयत्नाविनाच घडे हा स्वाभाविक बंध प्रायोगिक जो पुरुष प्रयत्ने त्याचे दो प्रकार एक अजीवाचा बंध दुजा जीव-अजीव बंध लाकूड लाखेचा बंध हा अजीवाचा…

पुदगल द्रव्याची गुणचर्चा करते स्वरुप विचार संक्षेपाने विचार करता त्याचे चार प्रकार त्या चारांचे सुद्धा पडती आणखी उपप्रकार विस्ताराने विचार करता होती वीस प्रकार स्पर्श रस अन गंध वर्ण युक्त असते पुदगल द्रव्य म्हणून त्यांचे महत्व असते जीव जाणती भव्य स्पर्शनइंद्रिय यांच्या द्वारे जाणावा गुण स्पर्श चार युगलांमध्ये बसवूत त्यांचे आठ प्रकार चिकट सुकट नि…